Amsterdam
Bron

De bevolkingsadministratie in Nederland was erg grondig en compleet. Van alles werd geregistreerd: naam, geboortedatum, woonplaats, beroep, godsdienst etc. Voor de Duitse bezetter waren deze gegevens een waardevolle informatiebron. Om de Duitse administratie te saboteren, pleegde een verzetsgroep onder leiding van beeldhouwer Gerrit van der Veen en schilder-schrijver Willem Arondéus op 27 maart 1943 een aanslag op het bevolkingsregister, gevestigd aan de Plantage Kerklaan. Verkleed als politiemannen schakelden de verzetslieden de bewaking uit. De bakken met registratiekaarten werden leeggegooid en overgoten met brandbare middelen. De boel werd in de hens gestoken. Een deel van de brandweerlieden was solidair: zij richtten bewust grote waterschade aan tijdens het blussen.

Na de brandstichting loofde de Duitse bezetter een hoge beloning uit voor tips over de aanslagplegers. Binnen een week werden de meesten van hen verraden. Willem Arondéus en elf anderen werden op 2 juli 1943 gefusilleerd. Gerrit van der Veen ontkwam, maar werd na een mislukte aanslag op het Huis van Bewaring aan de Weteringschans opgepakt op 1 mei 1944. Ongeveer een maand later werd Gerrit gefusilleerd.

Op de tweede foto zie je een collage van alle portretten van de aanslagplegers, uit het archief van de politie. Klik op deze link voor alle namen.

Herkomst

Maker

Gemeentepolitie Amsterdam

Datering

28-03-1943

Collectie

5225-7230; Archief van de Gemeentepolitie

Organisatie

Stadsarchief Amsterdam

Nummer

ANWD00676000002

Link

https://archief.amsterdam/beeldbank/detail/962092b3-c935-2716-9cfb-47dc67e53a82

Gerelateerde thema's

Tweede Wereldoorlog

Trefwoorden

Verzet

Beschikbare tools

Overzicht van alle tijdlijnen

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Gerelateerde bronnen

Alle bronnen