Architect K.P.C. de Bazel liet zich bij het ontwerpen van het nieuwe hoofdkantoor van de Nederlandsche Handel-Maatschappij (NHM) inspireren door oosterse motieven.
De buitenkant van gebouw De Bazel roept associaties op met de Borobudur, een negende-eeuwse boeddhistische tempel op Java. De Javaanse bouwkunst van de negende eeuw werd zeer sterk bepaald door geometrie en symmetrie. Dit zie je terug in het gebouw dat De Bazel ontwierp. Het grondplan van de Borobudur is ontworpen op basis van de meander. Dat is een versieringspatroon dat bestaat uit rechthoekig gebogen en slingerende lijnen.
Het meandermotief komt op allerlei plaatsen in gebouw De Bazel terug. De meander is doorgezet in het profiel van de bovenste verdiepingen van de gevel. Op de tweede afbeelding is te zien hoe de dakranden sprongsgewijs zijn gemetseld.
Ook in de decoratie, zoals in de vloeren van het gebouw, komt de afwisselende springende lijn terug. De meandermotieven zijn ook te zien in de tegelmozaïeken. Op de derde afbeelding is een ontwerp voor zo’n mozaïek te zien uit 1922.
Waar deze oriëntatie op Indië van De Bazel precies vandaan kwam, is niet geheel duidelijk. Wel is bekend dat zijn vader op West– en Oost Indië voer.
Zie jij overeenkomsten in het ontwerp van De Bazel en het ontwerp van de Borobudur? Herken je het motief? Vind je het lijken op de borobudur? Vind je het goed passen in de Vijzelstraat?
